Fi tarihinden kalma bir efsaneye göre gerçek ve yalan bir gün yolda karşılaşırlar. Efsane bu ya! Yolları aynı menzile doğrudur. Bu sebeple yol arkadaşı olurlar.

Yalan, gerçeğin yanında "doğru" söyleyerek,
"Bugün hava çok güzel" der.

Gerçek, etrafına bakar ve gözlerini gökyüzüne çevirir. Gün gerçekten çok güzeldir.

Bir kuyunun başına gelene kadar birlikte hayli zaman geçirirler.

Yalan tekrar doğruyu söyler;
"Kuyunun suyu serin ve çok güzel, birlikte suya girip biraz serinleyelim mi?" der.

Gerçek, bir kez daha kuşkuyla yaklaşır yalanın sözlerine!

Kuyunun suyuna dokunur, su gerçekten çok güzeldir. Soyunurlar ikisi de ve kuyunun serin suyunda keyifle batıp çıkar serinlerler.

Yalan bir anda sudan çıkar, Gerçeğin kıyafetlerini giyer ve kendi kıyafetlerini de yanına alıp kaçar, gözden yitip sırra kadem basar.

Kızgın Gerçek hınçla kuyudan çıkar ve yalanı bulup kıyafetlerini geri almak için her yere bakar, ama bulamaz.

Anadan üryan çırılçıplak Gerçeği o halde görenler yadırgar, onu hor görüp, ona kızgınlıkla bakar. Ve "bu ne hal böyle" dercesine adeta lanetlerler gerçeğin çırılçıplak halini.

Çaresiz ve zavallı Gerçek daha fazla üryan kalamaz herkeslerin önünde ve kaçarcasına ezeli ve ebedi ne zaman eski haliyle insan içine çıkacağını bilemeyeceği kuyusuna geri döner ve sonsuza dek ortadan kaybolur.

İşte o gün bu gündür Gerçeğin kıyafetlerine bürünmüş ve kendini gerçekmiş gibi pazarlayan Yalan, dünyanın her yerinde Gerçek gibi giyinmiş ve içimizde yaşar, durur.

Onu, yani Yalanı, binbir kalıba bürünmüş envaiçeşit yalan yüzlü maskelerle ama gerçekten daha gerçek bir ikna ile her bir yerde karşımızda, yanımızda, yöremizde hep görürüz.

İşte halimiz ahvalimiz her daim gerçeğin suretine bürünmüş yalanı gerçek gibi kabullenmektir. Oysa her şey çok basittir. O suretine bürünülen kıyafeti iğreti sahibinden söküp alarak asıl sahibine iade etmek.

Ama sanki dünyanın hâli; yalanın bin yüzüne meyilli, gerçeğin ise bir yüzüne çok ama çok uzak!

Ve ne acı ki; dünya hiçbir şekilde çıplak gerçeği görmek istememekte. 

_{*Jean Leon Gerome'nin "Kuyudan Çıkan Gerçek'"nden güne uyarlama.}