Bölgede etkili olan kar yağışı sonrası, her gün onlarca aracın geçiş yaptığı eğimi dik yamaçlarda çığ riski artıyor. Meteoroloji 14'üncü Bölge Müdürlüğü, son günlerde yaptığı açıklamalarla özellikle Van, Bitlis, Muş ve Hakkari için "çığ riski yüksek" uyarısı yapıyor. Riskli kentler arasında yer alan Van'da, geçtiğimiz yıl 42 kişinin yaşamını yitirmesine neden olan çığ felaketinin benzerinin yaşanmasından endişe ediliyor. Her ne kadar riskin bulunduğu kimi karayollarında belli saatlerde araç geçişine izin verilse de, yetkililerin olası çığlara karşı yeteri önlemin almadıkları belirtiliyor.
Van İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Yürütme Kurulu üyelerinden Serhat Pişken, kentte çığ tehlikesi bulunan yerlerdeki eksiklikler ve alınması gereken tedbirlere ilişkin konuştu.
RİSKİ YOLLAR
Van-Bahçesaray karayolunda 4-5 Şubat 2020 tarihlerinde meydana gelen iki ayrı çığ felaketini hatırlatan Pişken, arama-kurtarma ekiplerinin ciddi eksikliklerinin de bilançoyu ağırlaştırdığına dikkati çekti. Çığ felaketinde ciddi bir koordinasyonsuzluk ve uyum sorunu yaşandığını anlatan Pişken, “Köylüler ilk çığın yaşandığı gün alana geldiler, ikinci çığın yaşandığı gün bir şey yapmadılar. Orada belirli bir süre beklediler. Çünkü ikinci çığ tehlikesini biliyorlardı. AFAD ekipleri de bunu öngörmesi lazımdı" dedi.
Çığın düştüğü noktada halen önlem alınmadığını aktaran Pişken, özellikle Bahçesaray, Çatak ve Özalp’e bağlı Yeni Çavuş (Mamedik) geçiş noktalarında çığ tehlikesinin olduğunu kaydetti. Pişken, “Bahçesaray yolunda ciddi bir yol problemi oluşmakta. Önceki dönemlere göre düzenlemeler oldu ama yine çok büyük eksiklikler bulunuyor. Kışın 6 ay boyunca yaşam koşullarının sağlıklı bir şekilde olması gerekiyor. Ama yoğun kar sebebiyle ciddi kesintiler oluyor. Kar tünelleri bununla ilgili en güvenli çözüm. Türkiye'nin birçok yerinde yapılan yatırımlar Bahçesaray, Çatak, Başkale ve Özalp’te de yapılmalı” şeklinde konuştu.
KAR TÜNELLERİ ÖNERİSİ
Kentte sadece yapımı tamamlanmış Karabet Kar Tüneli’nin bulunduğunu ancak bunun yeterli olmadığını söyleyen Pişken, riski bölgelere yeteri kaynağın sağlanması halinde sorunların çözülebileceğine işaret etti. Pişken, "Karayolları bu konuda yapıları planlayan bir kurumdur. Yeterli kaynakların ayrılması konusunda karayolları söz hakkına sahiptir. Ancak karayollarının yeterince önlem almadığını görüyoruz. Tehlikeli yolların ulaşıma açılması maalesef acı sonuçlar doğuruyor. Çatak bölgesinde kar tüneli ihalesi yapıldı. Ancak bu da şehrimiz için yeterli değil. İnsan yaşamı için gerekli her yere kar tüneli yapılması gerekiyor” diye seslendi.
KONTROLLÜ ÇIĞ
Riskli yerlerde ya da acil ulaşıma açılması gereken yerlerde "kontrollü çığın" olması gerektiğini ifade eden Pişken, bunun sorumluluğunun da karayolları ve AFAD’da olduğunu dile getirdi. Pişken, “42 kişinin yaşamını yitirmesine sebep olan çığ felaketinin yaşandığı noktada zamanında tedbir alınmış olsaydı belki de bu felaket yaşanmamış olurdu. Ne kadar kontrollü olsa bile belirli bölgelerde kar yağış oranları çok yüksektir. Kar yağışını durduramazsınız. Bununla ilgili kaynak da yetersiz kalır. Bunun kesin çözümü kar tünelleridir. Kontrollü çığda, riski olan bölgelerde çığların yapılmasını sağlamaktır. Ancak bu kesin bir çözüm değil, çünkü yine bu şekilde ulaşım ağları kapanmaktadır. Bunun temizlenmesi ve ulaşıma açılması ciddi bir sorumluluktur" dedi.
Özlem Yayan - Melek Şahin