Merkez Bankası’nın politika faizini yükseltmesiyle birlikte bankalar da mevduat ve kredi faizlerini yükseltmeye başladı. Merkez Bankası politika faizini son aldığı kararla yüzde 40’a çıkarmıştı. Önümüzdeki Perşembe günü de TCMB yeni faiz kararını açıklayacak ve piyasalarda faize yönelik hareketlilik yaşanması bekleniyor.
Hürriyet'ten Burak Taşçı'nın haberine göre bu gelişmeler ışığında bankalar yüzde 2,69 ile yüzde 5’e varan oranlarda ihtiyaç kredisi vermeye devam ediyor. Paraya acil ihtiyacı olanlar yüksek faizlere rağmen kredi kullanmayı sürdürüyor.
100 bin liralık ihtiyaç kredisi 12 ay vadede yüzde 2,39 faiz/kar payı oranıyla kullanıldığında aylık ödemesi 10 bin 110 lira, toplam geri ödemesi ise 122 bin lira civarında gerçekleşiyor.
100 bin lira yıllık yüzde 45 faizle mevduata bağlandığında aylık 3750 lira, yıllık da kümülatif olarak 55 bin 545 lira getiri sağlıyor.
Kredide toplam faiz 30 bin lira
100 bin lira 12 ay vadeli kredi kullanılırsa yüzde 3,19 oranında faizle aylık ödemesi 10 bin 750 lira, toplam geri ödeme ise 130 bin lira civarında çıkıyor, başka bir deyişle 30 bin lira 1 yılda faiz ödenmiş oluyor. Buna karşılık olarak çekilen kredi mevduata yatırılırsa yıllık getirisi 55 bin lira faiz oluyor. Yani 25 bin lira kâr elde edilmiş oluyor.
Toplam faiz 38 bin
100 bin lira, yüzde 4 oranında faizle kredi olarak alınırsa 12 ayda toplam geri ödeme 135 bin lira, aylık taksit 11 bin 300 lira seviyesinde gerçekleşiyor. Yüzde 45 faizle 1 yıllık kümülatif faiz getirisi 55 bin lira olduğuna göre 1 yılda 20 bin lira krediyi mevduata çevirerek faiz getirisi sağlanabiliyor.
'Kredi çekilerek tasarruf yapılmıyor'
Yukarıdaki örneklerde kredi çekilip, mevduata yatırılıp faiz getirisi sağlanacağı teoride kabul görse de pratikte böyle gerçekleşmiyor. Kredi çekilerek tasarruf yapılması mantığı tamamen yanlış. Kredi faizinin mevduat getirisinin altında kaldığı görülse de çekilen kredinin parasından aylık olarak geri ödeme yapılacağı için ana para sürekli eriyecek ve alınacak faiz de küçülerek yok olacak. Ayrıca bankalar kredi verip mevduatı olanlara krediden kazandıkları faizi getiri olarak sağlıyor. (En basit örneği budur, bankalar çok farklı alanlardan gelir elde edip bunu yatırıma çevirebiliyor.) Başka bir deyişle düşük faizle kredi verip yüksek faizle mevduata getiri sağlarsa bankanın bu işlemden kazancı değil zararı olur.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu da ihtiyaç kredilerinin amacı dışında kullanılmasını istemiyor. İhtiyaç kredisi adında olduğu gibi bir ihtiyacın giderilmesi için kullanılmalıdır. Paradan para kazanmak uğruna kredi çekilmemesi gerekiyor.