Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyon Başkanvekili Sezgin Tanrıkulu “10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü”ne dair rapor hazırladı.
“Suç: Gazetecilik” başlığıyla hazırlanan raporda, “Gazeteciler Günü’nün kutlanmasına vesile olan 212 sayılı Basın Kanunu, gazetecilerin çalışma koşullarında önemli gelişmeler ve ilerlemeler getiriyordu. Kanununun kabul edildiği 1961 yılından bugüne geçen 61 yılda (20 yılı AKP iktidarı döneminde) ise gazetecilerin çalışma koşulları inanılmaz derecede kötüleşti” denildi.
12 Eylül döneminde başlayan basını sermayenin kontrolüne alma çabaları AKP döneminde ivme kazandığı ve etik değerlerin yok edildiğine dikkat çekilen raporda, “Muhalif olmasına gerek yok, gerçeği yazıyorsa, biat etmemişse, bizden değilse teröristtir” yaklaşımının hâkim kılındığı vurgulandı.
İLAN KESME CEZALARI
Türkiye Gazeteciler Sendikası’nın (TGS) verilerine göre, en az 130 davada 250 gazeteci haberleri nedeniyle yargılandı. En az 50 gazeteci gazetecilik faaliyeti nedeniyle gözaltına alındı. RTÜK, 71 kararla televizyonlara 21 milyon 500 bin lira idari para cezası verdi.
Basın İlan Kurumu; Cumhuriyet, Evrensel, BirGün ve Sözcü başta olmak üzere gazetelere 115 gün ilan kesme cezası uyguladı.
DÜŞÜNCE İFADE ÖZGÜRLÜKLERİNE DAİR VERİLER
Tanrıkulu tarafından hazırlanan raporda, 2021 yılında tutuklu gazeteci, yazar, yayıncı sayısının 41, tutuklanan gazeteci sayısının 3, gözaltına alınan 62 gazeteci olduğu ve 36 gazeteci hakkında da dava açıldığı bilgileri yer aldı. 2021 yılında biri Almanya olmak üzere gazetecilere yönelik 20 saldırı, 2 gazete/dergi/ajans ofisine baskın, toplatma, erişim engelleme, ceza bin 660, bir yılda düşünceyi ifade nedeniyle gözaltına alınan, tutuklanan sayısı 353, düşünceyi ifade nedeniyle mahkum olan (sanal medya dahil) 51 kişi, 386 kişi hakkında da düşünce ifade nedeniyle açılan sanal medya soruşturması olduğu kaydedildi.
20 YILDA 811 GAZETECİ TUTUKLANDI
TGS verilerine göre 34, Bağımsız Gazetecilik Platformu verilerine göre ise 59 gazeteci halen cezaevinde bulunduğu verilerinin de yer aldığı raporda, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından 2021 yılı sonuna kadar en az 811 gazeteci tutuklandığı vurgulandı.
Raporda, “Geçen yıl Eylül ayında yayınlanan ‘Düşünceyi İfade Özgürlüğü İhlal Raporu’nda dediğimiz gibi, ‘Yani aslında ‘düşünceyi ifade özgürlüğü ihlali’ kapsamındaki durumlara, olaylara ilişkin verilere ulaşmanın zorluğunun, hatta imkansızlığının da ‘düşünceyi ifade özgürlüğünün ihlali’ olarak kabul edilmesi gerekmektedir” diye belirtildi.
İNTERNET SANSÜRLERİ
İfade Özgürlüğü Derneğinin EngelliWeb 2020 Raporu’ndaki verilere de yer verilen raporda şunlar kaydedildi: “Ağustos Ayında yayınlandı. Rapora göre, 2020 sonu itibarıyla Türkiye’de 467 bin 11 web sitesi 764 farklı kurum (mahkemeler ve idari kurumlar) tarafından verilen 408 bin 808 farklı kararla erişime engellendiği belirtildi. Raporda, 2020 sonu itibarı ile 150 bin URL adresine, 7 bin 500 Twitter hesabına, 50 bin tweete, 12 bin YouTube videosuna, 8 bin Facebook içeriğine ve 6bin 800 Instagram içeriğine de 5651 sayılı Kanun ve diğer hükümlere istinaden erişimin engellendi. EngelliWeb projesi kapsamında 2020 sonuna kadar 5651 Sayılı Kanunun 9. Maddesi kapsamında 468 farklı Hakimlik tarafından verilen 5 bin 136 farklı kararla erişimi engellenmiş 22.554 haber (URL adresi) ve kaldırılan, çıkartılan veya silinen 15 bin 832 haber (URL adresi) tespit edildi.”