Ekonomistlere ve uzmanlara göre enflasyondaki yükseliş ve iç-dış etkiler nedeniyle döviz kurlarındaki yukarı yönlü hareket, Merkez Bankası’nı faiz artırmaya zorluyor.
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (TCMB PPK), bugün politika faiziyle ilgili yeni kararını açıklayacak. Genel beklenti ise en az 100 baz puan artışla yeni faizin yüzde 18 olması. Uzmanlara göre son dönemde özellikle ABD tahvillerinin yükselen getirileri kaynaklı döviz hareketleri, artış eğilimi devam eden enflasyon ile açıklanan ekonomik reformla ilgili belirsizlikler TCMB üzerinde baskı oluşturuyor. Fed’in yeni kararı da TCMB’nin tutumunda etkili olacak.
Esra Alus'un Cumhuriyet'te yer alan haberine göre, artış bekleyen isimlerden iktisatçı Dr. Cüneyt Akman, Türkiye’nin yıllardır kendini kur ve faiz kıskacı içine soktuğunu belirterek “Ne yaptığını bilmeyen ekonomi yönetimi sonucu Türkiye adeta emme basma tulumba vasıtasıyla tüm kaynaklarını uluslararası para sahiplerine akıtıyor” dedi. Türkiye ekonomisi açısından faiz artışının bir çözüm olmadığını da ifade eden Akman, şöyle devam etti:
8.50’YE ÇIKABİLİR
“Yabancıların faiz talepleri artık bir cins şantaj konusu haline geldi. Peki, çare nedir? Önce enflasyonu düşürmeye gerçekten niyet etmek. İkinci adım ise ‘laf yığını’ değil, gerçek bir uzun vadeli reform paketini açıklamak. Bunun içinde dış politikada ne yaptığı belli olan bir tutum ve iç politikada gerginliği azaltıcı uzlaşmacı politika da olmalıdır.” Ekonomist Evren Devrim Zelyut da şu vurguyu yaptı: “Merkez köşeye sıkıştı. Faiz artırmazsa dolar kurunun tekrar 8.50’ye geleceğine dair yabancı raporları havada uçuşuyor. Reform paketi boşa çıktı. Para politikası olarak elde faiz kaldı. Bunun maliyeti ise işsizliğin artması.”
'KRİZ BÜTÇESİ ŞART'
Ekonomist Atilla Yeşilada ise 300 baz puanlık şoke edici bir faiz artışı gerektiğine işaret ediyor. Faizin tüm gelişen ülkelerin sorunu olduğunu belirten Yeşilada, Merkez’in piyasanın önünde hareket edebilmesi için daha yüksek oranlı faiz artışı gerektiğini, ancak bunun da bilançoları bozulan özel şirketlerin büyük zorluk çekmesine neden olacağını, kredisini ödeyemeyen birçok şirketin iflas edebileceğini kaydetti. Bu noktada TCMB’nin yalnız bırakılmaması gerektiğine vurgu yapan Yeşilada, şöyle devam etti:
“Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, reform detaylarını paylaşacağını açıkladı. Ya bütçe harcamalarını kısacaksınız ya da insanların ilgisini Türkiye’ye çekeceksiniz. Bu yapılırsa yatırım gelir. Derhal bir kriz bütçesi hazırlamalı. ABD tahvil faizleri zirve yapmazsa Türkiye bu durumu sorunsuz atlatmış olur. Tersi olursa işte o zaman ödemeler dengesi ya da kur krizi gelir.” Dolar dün 7.43-7.57 lira arasında hareket etti.