Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığının 2024 Yılı Yatırım Programı esas alınarak hazırladığı Kamu Bilgi ve İletişim Teknolojileri Yatırımları Raporu'ndan yapılan derlemeye göre, e-Devlet hizmet ve uygulamalarının temelini, kamu kurumları tarafından yapılan BİT yatırımları oluşturuyor.
Bu kapsamda yatırımlar, tarım, madencilik, imalat, enerji, ulaştırma-haberleşme, turizm, eğitim ve sağlık sektörleri ile bu sektörlerin dışında kalan konuları kapsayan diğer kamu hizmetleri sektörlerine ayrılacak şekilde sınıflandırılıyor. Diğer kamu hizmetleri sektörü de kurumların güvenlik hizmetleri, adalet hizmetleri, şehirleşme, çevre, KOBİ ve girişimcilik, teknolojik araştırma, istihdam, çalışma hayatı ve afetler gibi alt sektörleri kapsıyor.
BİT yatırımlarının sektörlere göre dağılımına bakıldığında 203 projeyle İçişleri, Ticaret, Hazine ve Maliye, Adalet bakanlıkları ile Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ve Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) gibi büyük ölçekli e-Devlet projelerini yürüten kurumlara ait projelerin yer aldığı "diğer kamu hizmetleri sektörü" ilk sırada yer alıyor.
Söz konusu sektöre bu yıl 18 milyar 177 milyon 663 bin liralık yatırım yapılması öngörüldü. Bu kategoride en çok ödenek 9 milyar 150 milyon 50 bin lira ile bilişim altyapısı için ayrıldı.
Milli Eğitim Bakanlığı ve üniversitelere ait yatırımların yer aldığı eğitim sektöründe 51 projeye 6 milyar 225 milyon 805 bin lira, ulaştırma sektöründe 26 projeye 2 milyar 786 milyon 827 bin lira yatırım yapılacak.
Tarım sektöründe 20 projeye 502 milyon 170 bin lira, imalat sektöründe 18 projeye 455 milyon 811 bin lira, enerji sektöründe 16 projeye 1 milyar 802 milyon 52 bin lira, madencilik sektöründe 7 projeye 790 milyon 939 bin lira, turizm sektöründe 4 projeye 40 milyon 800 bin lira ve sağlık sektöründe 2 projeye 62 milyon 500 bin liralık ödenek ayrıldı.
Böylece BİT yatırımları kapsamında 347 projeye 30 milyar 844 milyon 567 bin lira ödenek tahsis edildi.
BİT yatırımları için ayrılan kaynağın 2002 yılına göre yaklaşık 11 katına çıktığı görüldü. 2002'de 203 proje için 2 milyar 803 milyon lira kaynak ayrılmıştı.
En çok yatırım planlayan kurumlar
Bu yıl en fazla BİT yatırımı yapmayı planlayan kamu kurumları arasında, Fırsatları Artırma, Teknolojiyi İyileştirme Hareketi (FATİH), "Bilgi İşlem Altyapısı" gibi projelerle Milli Eğitim Bakanlığı birinci sırada yer aldı. Söz konusu yatırımlara 2024'te 3 milyar 598 milyon lira ayrıldı. Bu ödeneğin 3 milyar 82 milyon liralık bölümü FATİH projesi için kullanılacak.
EGM "Deprem Bilgi İşlem Hizmetleri", "İstihbarat Hizmetleri" gibi projelere yapacağı 2 milyar 806 milyon liralık yatırım ödeneğiyle ikinci sırada bulunuyor.
GİB de teknoloji altyapısına en çok yatırım yapan kurumlar arasında üçüncü sıraya yerleşirken "Vergi Daireleri Otomasyon Projesi (VEDOP) Yenileme Çalışmaları", "Bilgisayar Sistemlerinin Bakım Onarımı" gibi projelere 2 milyar 345 milyon lira harcama yapacak.
Bu kurumların yanı sıra BİT projelerine BTK 1 milyar 944 milyon lira, üniversiteler 1 milyar 797 milyon lira, İçişleri Bakanlığı 1 milyar 788 milyon lira, Hazine ve Maliye Bakanlığı 1 milyar 316 milyon lira, Milli İstihbarat Teşkilatı 1 milyar 300 milyon lira, Karayolları Genel Müdürlüğü 1 milyar 97 milyon lira ve Adalet Bakanlığı 882 milyon lira harcayacak.
Kurumlar bilgi sistemlerinin altyapısını iyileştiriyor
Öte yandan, BTK'nin 1 milyar 374 milyon lira ödenek ayrılan "Mobil Haberleşme Altyapısı Olmayan Yerleşim Yerlerine Altyapı Kurulması" projesi de en büyük bütçeli BİT projeleri olarak öne çıkarken İçişleri Bakanlığının "Nüfus Hizmetleri Sistemlerinin İdamesi Projesi"ne yapacağı 950 milyon liralık yatırım da dikkati çekiyor.
Kurumların bilgi sistemlerinin idamesi ve yenilenmesi yatırımlarına ayırdığı bütçeler de bu alanda önemli paya sahip olurken Hazine ve Maliye Bakanlığı 900 milyon lira, Adalet Bakanlığı 800 milyon lira ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) 660 milyon liralık yatırımla öne çıkan kurumlar oldu.