Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) ve İnsan Hakları Derneği (İHD) Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline ilişkin açıklama yaptı.
Saldırının tüm insanlık için endişe verici olduğunu kaydeden TİHV ve İHD, basına yansıyan görüntülerin, savaşın sürmesi halinde yaşanacak felaketin boyutlarını şimdiden gösterdiğini dile getirdi.
Savaşın ekranlarda gösterilen haritalardan ve patlama görüntülerinden ibaret olmadığına vurgu yaptı.
“Savaş; ölümdür, göçtür, açlıktır, işkence ve zulümdür. Temel hak ve özgürlüklerin rafa kaldırılması, kentlerin, kültürlerin ve ekolojinin tahribatıdır” dedi.
Savaşın sadece saldırıya uğrayan ülkede yaşayanlar için değil saldırıyı gerçekleştiren devlette yaşayanlar için de bir baskı ve şiddet aracı olduğuna vurgu yapan STK’ler, “Barıştan yana söz söylemenin bile suç sayılması, hukukun, insan haklarının rafa kaldırılmasıdır” ifadelerini kullandı.
“Savaşa hayır, barış hemen şimdi” diyen İHD ve TİHV, geçtiğimiz yüzyılda yaşanan savaş ve yıkımlardan alınan derslerle oluşturulan uluslararası mekanizmaların gelişmeler karşısındaki suskunluğuna mahkum olmadıklarını belirtti ve şu çağrıyı yaptı:
- Rusya, Ukrayna’ya yönelik saldırı ve işgalini derhal sonlandırmalıdır.
- Sorunların halkların doğrudan katılımıyla, barışçıl yöntemlerle çözüme kavuşturulması sağlanmalıdır.
- NATO ve diğer üçüncü taraf devlet ve kurumlar, Ukrayna’da yaşanan acıları istismar ederek, çatışma ve gerilim iklimini tırmandıracak, silahlanma yarışına hız kazandıracak adımlar atmaya yeltenmemelidir.
- Başta Birleşmiş Milletler (BM) olmak üzere uluslararası mekanizmalar, varlık sebeplerine ve değerlerine uygun şekilde harekete geçip, yeni trajediler yaşanmasına engel olmalıdır.
- Çatışmalar devam ettiği sürece tarafların, sivillerin yaşam haklarına, barınma haklarına ve altyapı ve temel ihtiyaçlara erişim hakkına özel hassasiyet gösterilmelidir.
- Çatışma koşullarında yaşanan hak ihlallerinin izlenmesi için çaba gösteren insan hakları savunucuları ve yaşananları aktaran gazeteciler tüm taraflarca korunmalıdır.
- Taraflar barış ve diyalog talebini dile getirenlere yönelik baskı ve şiddetten vazgeçmelidir.
Şairlerin diliyle bitti
TİHV ve İHD açıklamasını, Orhan Alkaya ve Refik Durbaş’ın 1991’de Körfez Savaşı sırasında 81 Türkiyeli şairinin birbirinden bağımsız olarak yazdıkları dizeleri kurgulayarak oluşturduğu şiirle tamamladı:
cenge ve cengavere hayır, ölüm kusanlara, yeryüzünü karartanlara
insan bitince başlar kavga
yaşamı ateşe vermeyin
insanlar barışa barışa…