Eşsiz doğası ve havası ile hayvancılığa son derece elverişli olan Şemdinli’nin yüksek yayları yasaklar yüzünden değerlendirilemiyor. ‘Şeytan Üçgeni’ olarak da bilinen Türkiye, Irak ve İran sınırlarının kesişim noktasında bulunan Garê Köyü’nün (Tekeli) 76 haneli Gelêşim mezrasında (Tanyolu) ikamet eden köy sakinleri şu an 2 bin ila 3 bin arasında koyun beslediklerini, meraların yeterli olmamasından dolayı koyun sayını arttıramadıklarını belirtirken, besledikleri koyunlardan elde ettikleri verimin köy sakinlerine bile yetmediğine dikkat çekiyor.
“Eskiden hayvanlarımızdan aldığımız verim bize yetiyordu”
Köy merkezine 20 kilometre uzaklıktaki Navşüyan Yaylası’nda (Erdemli Deresi) koyunlarını otlatan köylüler daha yüksek kesimlerde bulunan diğer yayların hayvancılığa açılması durumunda mevcut koyunlarının sayısını 6 bine kadar çıkarabileceklerini söylüyor. “Yaylalarımız çok güzel ama yasaklı olduğu için biz bunun tadını çıkaramıyoruz” diyen köy sakinlerinden Şehida Süren “Eskiden hayvanlarımızdan aldığımız verim bize yetiyordu. Ama şimdi askerlerle her gün karşılaşıyoruz ve bize daha yukarı gidemeyeceğimizi söylüyorlar. Ancak hayvanlarımız olduğu için gidebildiğimiz kadar gidiyoruz. Yaylarımız bize serbest bırakılsın biz de hayvancılık yapalım” diye belirtti.
“Yasaklı yaylara çıkabilseydik 6 bine kadar koyun besleyebilirdik”
Köy sakinlerinden Kazım Süren ise köylerinde eskiden 7-8 hane olmalarına rağmen 2 bin 3 bin arasında koyun beslediklerini ancak şu anda 76 hane olmalarına rağmen yine 2 - 3 bin arası koyun beslediklerini belirterek “Yasaklı yaylara çıkabilseydik 6 bine kadar koyun besleyebilirdik. Ancak yasaklar yüzünden besleyemiyoruz. Biz özgürlük olsun serbestlik olsun istiyoruz. Özgürlük olursa yurdumuz çok güzel” ifadelerini kullandı.
Pancarcıların uğrak noktası
Çobanların koyunlarını otlattığı, berivanların koyunları sağdığı vadi aynı zamanda pancarcıların da uğrak noktası. Bu pancarlar kimileri için geçim kaynağı iken kimileri için ise vazgeçilmez bir lezzet... Pancar toplamak için sabah saat 06.00’da uyanıp 30 kilometre yol kateden Rojda Özkan yalnızca askerlerin belirlediği sınırlar içindeki pancarları toplayabildiklerini söyledi. Özkan, diğer yerlere ulaşılabildiği takdirde daha çok verim alınabileceğine de değindi.