Günümüzde teknolojinin hızla yayılması, evlerde tablet ve akıllı telefon kullanımının artmasıyla birlikte çocuklar, ekran bağımlılığı riskiyle karşı karşıya kalıyor. Küçük yaşlardan itibaren teknolojiye maruz kalan çocukların, zaman içinde sosyal, akademik ve psikolojik anlamda çeşitli sorunlar yaşadığı gözlemleniyor. Özellikle ebeveynlerin kontrolsüz teknoloji kullanımı, çocuklarda bağımlılığa dönüşebiliyor.
Bu konuyla ilgili olarak Psikolojik Danışman Sedat Arslan ile görüştük. Arslan, çocuklarda teknoloji bağımlılığının nedenleri ve olumsuz etkileri konusunda Yüksekova Haber muhabirine açıklamalarda bulunarak ebeveynlere önerilerde bulundu.
Bağımlılığın nedeni sınırların yetersizliği
Psikolojik Danışman Sedat Arslan, çocuklardaki teknoloji bağımlılığının en büyük nedenlerinden birinin ebeveynlerin koyduğu sınırların yetersizliği olduğunu belirtti. Teknoloji kullanımının belli bir denetim altında tutulmaması halinde çocukların ekran başında geçirdiği sürenin artacağını ve bunun zamanla bağımlılığa dönüşeceğini ifade etti.
“Çocuklarda teknoloji bağımlılığı, ebeveynlerin koyduğu sınırların yetersizliği nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Bu sürenin kontrol altına alınmadığı durumlarda, çocuk internetten uzak kaldığında patolojik rahatsızlıklar gösterebilir” diyen Arslan, bağımlılığın çocuklarda dil ve iletişim becerilerini olumsuz etkilediğini vurguladı.
Teknoloji bağımlılığı çocukları nasıl etkiliyor?
Arslan, teknoloji bağımlılığının çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerini şu şekilde sıraladı:
- Dil ve konuşma becerilerinde gerileme: Erken yaşta teknolojiye aşırı maruz kalan çocuklarda konuşma gecikmeleri görülebilir.
- Dikkat eksikliği: Ekran başında uzun süre vakit geçiren çocuklar, büyüdükçe dikkat eksikliği ve odaklanma sorunları yaşayabilir.
- Öfke kontrolünde zorluk: Teknolojiye bağımlı çocuklar, özellikle ekran süresi kısıtlandığında agresif tepkiler verebilir.
- Sosyal ilişkilerde bozulma: Çocuğun ebeveynleriyle veya arkadaşlarıyla sağlıklı bir ilişki kurmasını zorlaştırabilir.
- Akademik başarıda düşüş: Teknolojiye bağımlı çocuklar, derslerine odaklanmakta güçlük çeker, ödev yapmaktan kaçınır ve yazı yazmaya karşı isteksiz olabilir.
Ebeveynler ne yapmalı?
Bağımlılığı önlemek için ebeveynlerin öncelikle kendi teknoloji kullanım alışkanlıklarını gözden geçirmesi gerektiğini belirten Arslan, çocukların öncelikle anne babalarını rol model olarak gördüğünü hatırlattı. “Anne baba eğer ev içerisinde çocuğun yanında teknoloji ile çok fazla vakit geçiriyorsa, bu süre kısıtlanmalıdır” diyen Arslan, ebeveynlerin teknoloji kullanımına ilişkin bilinçli hareket etmesi gerektiğini söyledi.
Ayrıca, 0-2 yaş arası çocukların ekrana maruz kalmasının kesinlikle önerilmediğini belirten Arslan, özellikle yemek yedirirken çizgi film izletmenin ilerleyen yaşlarda iştahsızlığa yol açabileceğini vurguladı.
Son olarak, teknoloji kullanımının tamamen yasaklanmasının da doğru bir yaklaşım olmadığını ifade eden Arslan, çocukların ekran yerine gerçek dünyayla daha fazla bağ kurmasının önemine dikkat çekerek, “Unutmayalım ki bir çocuğun gözleri ekrana değil, hayata dönük olmalı. Gerçek dünyayla kurduğu her bağ, gelişimini sağlayan önemli yaşantı ve deneyimdir” dedi.