Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) Van Milletvekili Mahmut Dindar, cezaevlerinde işkence ve kötü muamelenin önlenmesi amacıyla Meclis Başkanlığına araştırma önergesi sundu.
Önergesinde, mahpusların temel hak ve özgürlükleri sistematik bir şekilde kısıtlandığı, cezaevi idareleri ve görevlilerinin hak temelli bir yaklaşım içerisinde olmadığı, dönem dönem işkence, kötü muamele ve onur kırıcı tutum ve davranışların geliştiği, mahpusların yasal haklarının ihlal edildiğinin kamuoyuna yansıdığını belirtti.
İHD’nin raporuna göre, Türkiye hapishanelerinde halen 651’i ağır hasta olmak üzere toplam 1517 hasta mahpus bulunuyor. Hapishanelerde 2022 yılı içerisinde en az 81 mahpus yaşamını yitirdi.
“Failler yaptırımsız kalmamalı”
Mahmut Dindar önergesinde, İHD’nin 2022 yılı cezaevi ihlal raporuna göre, Türkiye cezaevlerinde 1852 işkence/kötü muamele/onur kırıcı vaka yaşandığını yazdı:
“Cezaevlerinde işkencenin önlenmesi, başta hasta mahpuslar olmak üzere tüm mahpusların yaşam ve sağlık haklarının korunması, işkence ve kötü muamele faillerinin yaptırımsız kalmaması amacıyla kapsamlı bir politika uygulanmalıdır.”
Önergede, bu konu için Meclis araştırması açılmasını talep etti.
İnsan Hakları Komisyonuna başvuru
Van Milletvekili Dindar, başka bir önergesinde de Antalya S Tipi cezaevinde bulunan hasta mahpus Burhan Barut’un durumunu sordu. Ayrıca, Barut’un maruz kaldığı işkence ve kötü muameleyle ilgili Meclis İnsan Hakları İnceleme Komisyonuna başvuru yaptı.
Önergesinde şu bilgilere yer verdi:
“Ailesi, görüşçüleri ve avukatlarının kamuoyuna yansıyan bilgilere göre, Antalya S Tipi Cezaevi’nde, 24 gün açlık grevinde olan Burhan Barut’a gardiyanlarca “domuz bağı işkence yöntemi ile” 5 saat işkence yapıldığı” ifade edildi. Astım hastası olan Burhan Barut’un işkence sırasında nefessiz bırakıldığı, işkence sonrasında revire götürülmediği, cezaevi kameralarının incelenmesi durumunda işkencenin kayıtlarda gözlenebileceği, kişinin ailesine gönderdiği bilgiler içerisinde yer aldı.”
Dindar, hasta mahpusların işkenceye maruz kalmasının ve işkence iddialarının soruşturulmamasının, ağır hak ihlallerine ve hatta ölümlere yol açacağını belirtti.
İşkence iddiaları soruşturuluyor mu?
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’tan şu soruları yanıtlamasını istedi:
- Antalya S Tipi cezaevinde açlık grevinde olan Burhan Barut’a gardiyanlarca işkence yapıldığı iddialarına dair bakanlığınızın başlattığı bir soruşturma mevcut mudur?
- Domuz bağı ile işkence yaptığı iddia edilen gardiyanlar görevden uzaklaştırılmış mıdır?
- Cezaevi idaresi hakkında yürütülen bir soruşturma mevcut mudur?
- Son 5 yıl içerisinde Türkiye cezaevlerinde tespit edilen işkence ve kötü muamele vaka sayısı kaçtır?
- 2002-2022 yılları arasıda Türkiye cezaevlerinde işkence ve kötü muamele suçu işlediği için yargılanan ceza infaz kurumu görevlisi sayısı kaçtır?
- İşkence ve kötü muamale suçu işlediği için hakkında disiplin soruşturması açılan, görevden uzaklaştırılan, meslekten ihraç edilen kişi sayısı kaçtır?
- Türkiye cezaevlerinde işkence ve kötü muamelenin yaygınlığına dair bakanlığınızın bir araştırması mevcut mudur?
- Cezaevlerinde işkence ve kötü muamelenin önlenmesi amacıyla hangi tedbirleri alacaksınız?