Maraş merkezli iki büyük depremin 10 ilde büyük bir yıkıma sebep olmasının ardından 14 Mayıs'ta yapılması işaret edilen Cumhurbaşkanlığı seçimleri tartışma konusu oldu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın seçimi ertelemek istediğine dair iddialara Ak Parti'den ilk açıklama geldi.
Eski Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Bülent Arınç, "Devlet bürokrasisinin vatandaşlarımızın yaralarına merhem olmasına odaklanması için seçimlerin ivedilikle ertelenmesi lazım. Bu bir tercih değil zarurettir" dedi.
Arınç sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşım da iki sayfalık bir açıklama yayımladı. Arınç yaptığı açıklamada, "Benim seçimleri erteleme konusundaki naçizane düşüncelerim şunlardır" diyerek kendi tercihlerini şöyle açıkladı:
"Birinci tercihim; Milletvekili ve Cumhurbaşkanlığı Seçimleri ile 2024 yılı Mahalli İdareler Seçimleri birleştirilebilir. Bunun geçmişte örnekleri vardır. Bu yöntemle halka fazladan tercih hakkı verilecektir.
İkinci tercihim Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Seçimleri'nin ötelenerek Kasım 2023'te yapılmasıdır.
Üçüncü tercihim ise ilk iki seçenekte anlaşılamadığı takdirde tüm siyasi partilerin mutabık kalacağı başka bir tarih üzerinde anlaşma sağlanmasıdır."
ANAYASA: 'SADECE SAVAŞ OLURSA SEÇİMLER ERTELENEBİLİR'
Anayasa’nın 78. maddesine bağlı olarak 6271 sayılı Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu’nun 5. Maddesi gereğince, seçim Meclisi tarafından savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân görülmediğine dair bir karar vermesi halinde Cumhurbaşkanının seçimi bir yıl erteleyebileceği belirtiliyor.
Anayasanın ilgili maddesi şöyle:
"Seçimin geri bırakılması
MADDE 5 – (1) Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından savaş sebebiyle yeni seçimlerin yapılmasına imkân görülmediğine dair karar verilmesi hâlinde, Cumhurbaşkanı seçimi bir yıl geriye bırakılır.
(2) Geri bırakma sebebi ortadan kalkmamışsa, erteleme kararındaki usule göre bu işlem tekrarlanabilir."
NE OLMUŞTU?
Cumhurbaşkanı Erdoğan 11 Şubat’ta yaptığı açıklamada yıkılan binaların bir yıl içinde yeniden yapılıp hak sahiplerine teslim edileceğini açıklamıştı.
Millet İttifakı'nın üyesi, Demokrat Parti (DP) Genel Başkanı Gültekin Uysal, Erdoğan'ın bu sözlerine göndermede bulunarak sosyal medya hesabından şu paylaşımı yapmıştı:
"Erdoğan’ın ‘bana 1 yıl verin’ sözünden anladığımız, 18 Haziran 2023 seçimini YSK eliyle ‘seçmen kütüklerinin fiili imkansızlık nedeniyle hazırlanamaması’ gerekçesiyle muhtemelen yerel seçimlerle birleştirmek! Çünkü seçime yönelik tüm popülist kurgusu bozuldu!"
Tartışmalara Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan Selahattin Demirtaş da katılmış ve şu ifadeleri kullanmıştı:
"Gelen bilgilere göre, herkes felakete yoğunlaşmışken bir grup hukukçuya, seçimlerin ertelenmesi için çalışma yapılması talimatı verilmiş. Bir kez daha, oldu bitti yaparak Anayasa'yı yok saymaya hazırlanıyorlar. Seçimler, Anayasa'nın 78. maddesine göre sadece TBMM'de ve resmen ilan edilmiş savaş hali kararıyla ertelenebilir. Bunun istisnası yoktur. TBMM'yi yok sayıp seçimleri erteleme kararı almak, açıkça siyasi darbe olur. Anayasal suç olmasına rağmen seçimler bir kez ertelenirse bunun önü açılır ve kimse Yüksek Seçim Kuruluna bir daha seçim kararı aldıramaz. Deprem felakettir, diktatörlüğe geçiş için "Allah'ın lütfu" değildir. Halk buna izin vermez, nokta."