Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, milletvekilliği düşürülen HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu'nun başvurusunu yarın karara bağlayacak. 90 gündür Sincan Cezaevi'nde tutulan Gergerlioğlu'yla ilgili verilecek karar milletvekilliği devam ederken yargılanan isimler için de rehber olacak. Anayasa Hukukçusu ve aynı zamanda Gergerlioğlu başvurusunu AYM'ye taşıyan Kerem Altıparmak, “Demokratik bir toplumda bu durum ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmeli” dedi. Hukukçu Ersan Şen, bir fiilin suç olabilmesi için o fiilin mutlaka kanunilik ilkesine uygun olması gerektiğinin altını çizdi.
'AYM GENEL KURULU KARARI REHBER OLACAK'
Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu'nun vereceği karar siyasi açıdan önemli. Özellikle milletvekilliği devam edenlerin yargılanması, vekilliklerin düşürülmesi gibi konuların tartışıldığı bugünlerde Gergerlioğlu hakkında verilecek kararın, ifade özgürlüğü için de emsal teşkil etmesi bekleniyor. Gergerlioğlu'nun avukatı Kerem Altıparmak, yaptıkları başvuruda milletvekilliği devam ederken Gergerlioğlu'nun yargılandığını ve bu durumun hukuka aykırı olduğunu söyledi. Altıparmak şunları ifade etti:
“Biz bu nedenlerden dolayı yargılama yapılamayacağını belirttik. Milletvekili seçilmeden önce soruşturma varsa bu ancak ve ancak Anayasa'nın 14'ncü Maddesi'ne (Anayasada yer alan hak ve hürriyetlerden hiçbiri, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğünü bozmayı ve insan haklarına dayanan demokratik ve lâik Cumhuriyeti ortadan kaldırmayı amaçlayan faaliyetler biçiminde kullanılamaz) giren durumlarda yargılama devam eder. 14'ncü madde kapsamına giren şeyin ne olduğu belli değil. Bu nedenle biz başvurumuzda diyoruz ki yargılamayı devam ettiremezsiniz. Bunu çok önemsiyoruz. Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu'nun vereceği karar bundan sonraki ya da şu an devam etmekte olan diğer milletvekillerinin yargılamaları için de rehber niteliği taşıyacak.”
'İFADE ÖZGÜRLÜĞÜ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMELİ'
Altıparmak, Gergerlioğlu'nun T24'teki bir haberi paylaştığı için propaganda suçunu işlediği yönündeki iddialar için de şunları söyledi: “Bu haberi paylaşanlarla ilgili hiçbir adli işlem yapılmamışken habere on binlerce kişi ulaşabiliyorken sadece ve sadece Gergerlioğlu'nun cezalandırılması demokratik bir toplumda gerçekleşmez. O haberin içeriğine ne ilk derece mahkeme bakmış ne de Yargıtay. Terör örgütü açıklaması dedikleri haberde ifadelerin yüzde 80'i İdris Baluken'in (HDP eski Milletvekili) ardından da Bülent Arınç'ın (22. dönem TBMM Başkanı) açıklamaları yer alıyor. Haberde yer alan fotoğrafları da sanki Ömer Bey'in paylaştığı algısı var. Ömer Bey, haberin linkini paylaşınca otomatik olarak fotoğraf linkte yer alıyor. Demokratik bir toplumda bu durum ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirmeli.”
AYM Genel Kurulu Gergerlioğlu'nun lehine karar verirse milletvekilliği iade edilecek mi? Altıparmak bu soruya şu yanıtı veriyor: “Karşımızda Enis Berberoğlu örneği var. Bu karar önümüzde olduğuna göre ihlal kararı çıkarsa en hızlı biçimde Ömer Bey tahliye edilir, karar Meclis'te okunur ve milletvekilliği iade edilir. Tüm bu süreçlerin 1 ay içerisinde gerçekleşmesi beklenir.”
ERSAN ŞEN: BU FİİL PROPAGANDA SUÇUNU OLUŞTURMAZ
Yargıtay 16. Ceza Dairesi, Gergerlioğlu’nu Terörle Mücadele Kanunu’nun 7/2’inci maddesinde düzenlenen ‘silahlı terör örgütü propagandası yapmak’ suçundan aldığı 2,5 hapis cezasını oy çokluğu ile onarken 5 üyeden 1'i üye muhalif kalmıştı. Muhalif üye, Gergerlioğlu’nun 24 Haziran 2018 tarihindeki seçimlerde 27’nci dönem milletvekili seçildiğini, isnat edilen suçun dokunulmazlığı düzenleyen Anayasa’nın 83/2'nci maddesinde belirtilen istisnai hallerden olmadığını, Gergerlioğlu’nun milletvekili seçildiği an itibariyle yasama dokunulmazlığını elde ettiğini ve bu nedenle soruşturma ve kovuşturma yapılması şartının ortadan kalktığı belirtildi.
Hukukçu Ersan Şen de muhalif oy kullanan üyeye katıldığını söyleyerek, “Terörle Mücadele Kanunu'n 7'nci maddesinin 2'nci fıkrasında hangi hallerde terör örgütü propagandası suçunun işlenmesi, terör örgütünün cebir, şiddet içeren eylemlerini meşru göstermek, övmek ve yöntemlere başvurmayı teşvik etmek biçiminde propaganda yapmak gerekir” dedi. Şen şöyle devam etti: “Biz bunun adına suçta ve cezada kanunilik prensibi diyoruz. Kanunilik gereğince o dönem de şunları söyledim: Bu fiil terör örgütünün propagandası suçunu oluşturmaz. Bugün Anayasa Mahkemesi, başvurulara İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi çerçevesinde inceliyor. Bir fiilin suç olabilmesi için o fiilin mutlaka kanuni olarak tarif edilmesi lazım. Gergerlioğlu kararındaki en önemli sorun buydu. Anayasa Mahkemesi bu yönüyle başvuruyu ele alacaktır. Ayrıca başvuru ifade özgürlüğü yönüyle de ele alınacak.”
'BABAMIN HAPSEDİLMESİNİN NEDENİ BU HABER DEĞİL'
Babası Gergerlioğlu'yla cezaevinde görüşen Salih Gergerlioğlu ise AYM Genel Kurulu'nun vereceği karar için beklentilerini şöyle anlattı: “Bugün babamın tutukluluğunun 90. günü. Tam 3 aydır babam, Sincan Cezaevi'nde bir haberi sosyal medyada paylaşması gerekçe gösterilerek hapsediliyor. Fakat biz biliyoruz ki hapsedilmesinin nedeni, bu paylaşım değil, Meclis'te aktif bir şekilde yaptığı insan hakları savunuculuğu. Biz ailecek 3 aydır Anayasa Mahkemesi kararını bekliyor ve bu kararın olumlu olacağına inanıyoruz. Daha Ocak ayında verilen Enis Berberoğlu kararında aynı mahkeme, oy birliğiyle bir milletvekiline yönelik hak ihlali kararı almışken babamın sadece bir haber paylaştığı için hapsedilmesinin de AYM üyeleri tarafından benzer biçimde yorumlanması gerektiğini düşünüyoruz. Babam, bu kararın hukuk gözetilerek verilmesi durumunda, ilerleyen dönemlerde başka milletvekillerinin de vekillik dönemleri süresince yargılamalarının devam etmesinin engellenebileceğini belirtiyor, zaten Anayasa'da da bu yazıyor. Tabii ki yine anayasada belirtilen 'suç üstü' gibi durumlar istisna tutularak. Bir milletvekilinin hakkının ihlal edildiği yönünde verilecek bir karar, Anayasaya aykırı hukuk uygulayan savcıların ve farklı mahkemelerin benzer uygulamalarının da bu açıdan önüne geçebilir. Yani bu karar, TBMM'nin itibarı açısından da çok önemli. Ailesi olarak biz, yarın verilecek karar ne olursa olsun, mücadelesinin haklı olduğunu ve buna onun gibi insan hakları tarafında duran her insanın daima sahip çıkacağını kendisine tekraren belirttik. Olumlu bir karar çıkacağına yönelik inancımız tam, umarım babamla birlikte diğer siyasi mahpuslara dayatılan hukuksuzluklar da son bulur."
NE OLMUŞTU?
2016'da yaptığı sosyal medya paylaşımı nedeniyle "örgüt propagandası yapmak" suçundan verilen 2 yıl 6 ay hapis cezasının Yargıtay tarafından onanmasının ardından Gergerlioğlu'nun 17 Mart'ta milletvekilliği düşürüldü. Gergerlioğlu, milletvekiliği düşürülmesinin ardından Meclis'i terk etmeyerek 'Adalet Nöbeti'ne başladı. Polis zoruyla Meclis'ten çıkartılan Gergerlioğlu, eylemini kendi evinde devam ettirdi. Gergerlioğlu, vekilliğinin düşürülmesi yönünde verilen kararın iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuştu. Gergerlioğlu, vekilliği düşürülen ancak Anayasa Mahkemesi'nin hak ihlali kararı sonrası TBMM'ye dönen CHP'li Enis Berberoğlu kararını hatırlatarak yapılan yargılamanın hukuka uygun olmadığını savundu. Gergerlioğlu evinde eylemine devam ederken 2 Nisan'da gözaltına alınarak Sincan Cezaevi'ne gönderildi.