TTB: COVID-19, X hastalığının bir örneğiydi

Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Genel Direktörü Tedros Ghebreyesus'un, geçtiğimiz günlerde COVID-19'dan 20 kat daha ölümcül olduğunu açıkladığı X hastalığı ile ilgili açıklama yaptı.

TTB yaptığı açıklamada, “X hastalığının gerçek bir hastalık olmadığını” ifade etti.

"Böyle bir hastalık henüz bulunmadı"

Hastalığın “varsayımsal” olduğu belirtilen açıklamada özetle şöyle denildi:

“Bir salgına veya birden fazla kıtaya yayılması halinde pandemiye neden olabilecek, şu anda bilinmeyen bulaşıcı hastalıklara atıfta bulunmak için Dünya Sağlık Örgütü tarafından belirtilen X hastalığı varsayımsaldır.

X hastalığı, aynı zamanda belirti gösterebilecek bir hastalık değildir çünkü böyle bir hastalık henüz bulunmamaktadır.

COVID-19, 2019 yılının sonunda salgına yol açtığında X hastalığının bir örneğiydi. Kendimizi buna karşı savunmak için yeterince hazırlıklı olmadığımız için, COVID-19 hızla yayıldı ve dünya çapında milyonlarca kişinin ölümüne neden olan ölümcül bir salgına neden oldu.

"X hastalığı tanımı bir tehdidi tanımlıyor"

X hastalığı kavramı, insan sağlığına yönelik çok gerçek ve giderek büyüyen bir tehdidi tanımlıyor, dünyanın buna yanıt vermek için daha iyi hazırlanması gereken bir tehdit. Ortaya çıkan en son X hastalığı, COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsüydü.

Bir sonraki X hastalığının nerede ve ne zaman ortaya çıkacağını hiç kimse tahmin edemez. Ancak kesin olan şey, gelecekteki bir X hastalığının var olduğu ve bir noktada hayvanlardan insanlara bir hastalık salgınıyla yayılmaya başlayacağıdır.

Yakın tarih bize, insanlarda ciddi hastalıklara ve ölüme neden olabilecek patojen salgınlarının giderek sıklaştığını gösteriyor. Yalnızca 21. yüzyılda SARS-CoV-1, MERS, SARS, Ebola, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi, Zika ve diğer birçok yeni ve yeniden ortaya çıkan viral hastalık salgınları yaşandı.

"Ne yazık ki risk artıyor"

2022'de yayımlanan araştırma, herhangi bir yıl içinde bir pandeminin, COVID-19'a benzer etkiye sahip olma olasılığının yaklaşık 50'de 1 olduğunu ortaya çıkardı. Ne yazık ki, risk artıyor ve çevresel değişim bu artan riske önemli bir katkıda bulunuyor. Dünyanın her yerinde her zaman yeni hastalıklar ortaya çıkıyor ve sıklıkla yarasa gibi hayvanlardan insanlara geçiş yapıyor.

Bilim insanları, bir sonraki X hastalığının, insanlarda hastalığa neden olma yeteneklerini halihazırda göstermiş olan yaklaşık 25 virüs ailesinden birinden ortaya çıkacak yeni bir virüsten kaynaklanma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünüyor. Bir sonraki pandemi tehdidinin yeni bir X hastalığı olarak ortaya çıkması muhtemel olsa da, halihazırda bilinen patojenlerin mutasyona uğraması ve/veya yeniden ortaya çıkması ve ardından Chikungunya virüsünde olduğu gibi uluslararası hastalık salgınlarına veya pandemilere yayılması riski de mevcut.

Özelliklerini veya geliş zamanını kesin olarak tahmin edemiyor olmamız, X hastalığı için plan yapamayacağımız anlamına gelmez. Devletler, bilim insanları ve emek ve meslek örgütleri gibi konunun ilgilileri gelecekteki salgınlar konusunda toplanmalıdır."

Sağlık Bakanı Koca: Farzımuhal hastalık

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da sosyal medyadan yaptığı açıklamada  "Farzımuhal hastalık. DSÖ’nün verdiği isimle X hastalığı. Gerçek hayatta karşılığı yok. İleride bir gün bir salgın yaşanacak olursa, ona hazırlıksız yakalanmamak için yapılan çalışmalarda teorik anlamda geçiyor. Siz rahat olun. Ve kendinizi soğuk algınlığından koruyun" dedi.