İran’dan gelen çobanların Yüksekova’da çalıştırılması yerli çobanların tepkisine yol açıyor

Hakkari’nin Yüksekova ilçesinde uzun yıllardır çobanlık yaparak hayatını sürdüren birçok kişi, bu yıl beklemedikleri bir mağduriyetle karşı karşıya kaldı. Yerli çobanlar, koyun sahiplerinin İran’dan gelen çobanlarla çalışmayı tercih ettiğini belirterek, bunun da kendilerini işsiz bıraktığını ifade etti. İranlı çobanların yarı fiyatına çalıştığını iddia eden yerli çobanlar, seslerini duyurmak için yetkililere çağrıda bulundu.

"Bu işi ekmek paramız için yapıyoruz"

Akalın (Bajerge) köyünde yaşayan 30 yaşındaki Emin Ömgün, 8 yıldır farklı köylerde çobanlık yaptığını, bu yıl da aynı işi yapabilmek için başvurduğunu ancak başarılı olamadığını belirtti. Ömgün, “Ben 8 yıldır sürekli çobanlık yapıyorum. Bu işi ekmek paramız için yapıyoruz. Ama bu yıl başvuru yaptık, bekledik ama olmadı. İran tarafından gelen çobanlar işleri bizden önce alıyor. Çünkü yarı fiyatına çalışıyorlar. Biz 60-65 bin lira talep ederken onlar 30-35 bin liraya kabul ediyor. Bu durumda bizi tercih etmiyorlar. Biz de ev geçindiriyoruz, biz de kira ödüyoruz. Şu anda ben de kirada oturuyorum, üç kızım ve bir oğlum var. Geçinmek her geçen gün daha da zorlaşıyor” dedi.

“Bu yıl köyümde bile çobanlık yapamadım”

Ömgün, “Biz burada her ay su parası, elektrik, doğal gaz, vergi ödüyoruz. Ama onlar ne oturma izni alıyor, ne vergi veriyor. Sigortaları bile yok. Ama işler onlara gidiyor. Bu adil değil. Bu yıl köyümde bile çobanlık yapamadım. Köyde bir iş vardı, tam anlaşacaktık. İranlılar geldi, bizden çok daha düşük ücret isteyince onları tercih ettiler. Biz bu konuda artık valimize, kaymakamımıza sesleniyoruz. Bu haksızlığa bir son verilsin. Bizi de böyle mağdur etmesinler” diyerek tepkisini dile getirdi.

“Geçim sıkıntısı içindeyiz, yetkililer artık duysun”

İnanlı köyünde yaşayan 27 yaşındaki Gürkan Çevik de benzer sorunları yaşadığını anlattı. Çevik, “Geçen yıl ayda 60 bin liraya çobanlık yaptım. Bu sene işler değişti. Biz 75 bin ve üzeri istediğimizde hayvan sahipleri, ‘O kadar para vereceğimize İranlıları çağırırız’ diyor. Onlara 35-40 bin lira veriyorlar. Bu bizim için gerçekten çok ağır bir durum. Ekonomik sıkıntı zaten büyük. İş imkanı Yüksekova’da kısıtlı. Ya çobanlık yaparsın, ya başka bir yol ararsın. Ama başka iş de yok. Bu yıl düğünüm var, borcum var. Şu anda ne yapacağımı bilmiyorum” şeklinde konuştu.

Çevik ayrıca, “Sadece ben değilim mağdur olan. En az 10-15 arkadaşım daha aynı durumda. Hepsiyle beraber başvurduk ama hiçbirimize iş çıkmadı. Hep dışarıdan gelenlere verdiler işleri. Daha önce tanıdığım bazı İranlı çobanlar Elazığ, Erzurum gibi yerlere gitmiş. Oralarda bile fiyatları bizden yüksek alıyorlar. Ama bizim burada, kendi ilimizde, kendi köyümüzde çobanlık yapmamıza fırsat verilmiyor. Bizi değersiz görüyorlar resmen. Biz sadece kendi memleketimizde çalışmak, emeğimizle geçinmek istiyoruz” dedi.

“Kaçak çalışanlar yüzünden işsiz kaldık”

Akalın köyünden Zafer Çevik ise bu yıl yaşadığı hayal kırıklığını şöyle anlattı: “Bu sene birkaç yerle anlaşmak üzereydim. Görüştük, ücrette anlaştık sandım ama sonradan vazgeçtiler. Sebebi de belli; İranlılar çok daha ucuza çalışıyor. Onlar 30 bin liraya tamam diyor. Biz en az 80-90 bin lira bekliyorduk. Zaten geçim zor, hepimiz evliyiz, kiradayız. Bu işten başka da seçeneğimiz yok.”

Çevik sözlerine şöyle devam etti: “İranlılar sigortasız, kayıtsız çalışıyor. Oturma izinleri bile yok ama işleri alıyorlar. Bu haksız rekabettir. Biz burada her şeyiyle kayıtlıyız, vergi veriyoruz. Ama öncelik onlara veriliyor. Üstelik bizim kazandığımız para onlar için değerli. Onlara göre 30 bin lira büyük para ama bize yetmiyor bile. Biz bu mağduriyetin giderilmesini istiyoruz. Sayın valimize, kaymakamımıza, ziraat müdürümüze sesleniyoruz: Lütfen artık sesimizi duyun, bu işe bir çözüm bulun.”