İHD: Tahliyesi uzun süre engellenen Tanhan yaşam savaşını kaybetti

İnsan Hakları Derneği (İHD) Ankara Şubesi, derneğin hasta mahpus listesinde bulunan Cemal Tanhan’ın 4 Aralık 2023’te tedavi gördüğü Eskişehir Şehir hastanesinde yoğun bakımda hayatını kaybetmesine dair açıklama yaptı.

İHD, ölümün kıyısına geldiğinde verilen infaz erteleme kararının, Cemal Tanhan’ın hapishanede yaşamını kaybettiği, yaşam hakkının ihlal edildiği gerçeğini değiştirmeyeceğini belirtti.

Derneğin Nisan 2022 tarihli hasta mahpuslar raporuna göre, 651’i ağır olmak üzere en az 1517 hasta mahpus bulunuyor. Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü verilerine göre, 1 Kasım 2023 itibari ile 405 hapishanede 273 bin 405 tutuklu ve hükümlü var.

29 yıldır hapishanedeydi

Bugünkü basın açıklamasında, Tanhan’ın yaşadıkları şöyle anlatıldı:

“1955 doğumlu olan ve 29 yıldır hapiste tutulan Cemal Tanhan’ın yaşadığı süreçler, hasta mahpusların yaşam haklarının nasıl engellendiğinin göstergelerinden biridir. Tahliye edilmesine 1 yıldan daha az bir zaman kalmıştı ve sağlık durumunun ağırlaşması üzerine çeşitli tarihlerde kurumuza sağlık durumuna dair bilgiler iletmişti.

İnsan hakları Derneği olarak yalnızca 2023 yılı içerisinde 4 kez, tahliye edilmesi ve sağlık hakkına erişimin önündeki engellerin kaldırılması için ilgili kurumlara başvurularda bulunduk. 

Kan tahlilleri 4 ay sonra yapıldı

2022 yılı sonuna doğru durumu kötüleştiğinde, bulunduğu kuruma başvuruda bulunmuş ancak 4 ay sonrasında kan tahlilleri yapılmıştır.

Kan tahlillerinde, birçok değerde anormallikler çıkmış, o dönemde ayaklarından başlayan şişlikler nedeniyle kardiyolojiye sevk edilmiş ve 6 Aralık 2022 tarihinde yatışı yapılarak 2 gün yoğun bakımda tutulduktan sonra hapishaneye geri gönderilmiştir.

Heyet de “cezaevinde kalabilir” dedi

Cezaevi idaresi tarafından resen başlatılan işlemler sonucunda Bolu İzzet Baysal Devlet Hastanesi tarafından 20 Aralık 2022 tarihli bir heyet raporu düzenlenmiş ve bu rapor, hastane tarafından Bolu Ceza İnfaz Kurumuna gönderilmiştir.

Rapor “Hipertansiyon, Perikardiyal Effüzyon, Mitral Kapak Yetmezliği, İşitme Kaybı, Miyopi, Astigmatizma, Psödofaki, Katarakt teşhisleri konulmuş ve ayakta tedavi görmesini gerektirir bir rahatsızlık olduğu, infazına infaz kurumunda devam etmesi gerektiği, infaz kurumunda hayatını yalnız devam ettirebilir” şeklinde düzenlenmiştir.

Oysa Cemal Tanhan bu rapor verilirken yanındaki arkadaşlarının desteği ile yaşamını devam ettirebiliyordu.

Adli Tıp Kurumuna ring aracıyla götürüldü

2023 Şubat ayı başlarında acil olarak hastaneye sevki yapılarak tekrar yoğun bakıma alındı, kısmi bir iyileşme yaşamış olsa da hala oda arkadaşlarının desteği ile yaşamına devam etmek zorundaydı.

Bu süreçte, sağlık sorunları nedeni Savcılığa yapmış olduğu başvuru ile 27 Şubat 2023’te İstanbul Adli Tıp Kurumuna sevk edilmiştir. Sağlık durumunun çok kötü olduğu bu dönemde dahi elleri kelepçeli olarak, ring aracı ile eziyet dolu bir yolculukla Adli Tıp Kurumuna götürülmüş ve yine aynı eziyet verici koşullarda geri getirilmiştir.

ATK’dan da “cezaevinde kalabilir” raporu

Adli Tıp Kurumu (ATK) tarafından 5 Nisan 2023 tarihinde verilen raporda pek çok tanı konulmasına ve yaşamını başkalarının desteği ile devam ettirebiliyor olmasına rağmen “cezaevinde kalabilir” şeklinde rapor düzenlenmiş olup tahliyesi engellenmiştir.

Cemal Tanhan’ın ilerleyen süreçlerde durumu daha da kötüleşti. Aşırı derecede kilo verme, el ve ayaklarda şişkinlik, zaman ve mekan kavramlarını yitirme, konuşmada güçlük, hareket kabiliyetinde azalma meydana gelmiş ve yatağa bağımlı bir şekilde yaşamak zorunda kalmıştır.

Yakınlarını tanıyamaz hale geldi

Aile tarafından yapılan ziyarette ise, yakınlarını tanıyamadığı ve konuşamadığı ifade edilmiştir. Yine aynı hapishanede bulunan arkadaşları tarafından da durumunun daha da ağırlaştığı ve acil olarak tahliye edilmesi gerektiği aktarılmıştır.

Felç geçirmesi ve durumunun daha da ağırlaşması üzerine acil olarak 23 Ekim 2023’te İzzet Baysal Devlet Hastanesine kaldırılmıştır. Burada tedavisi yapılamadığından, 27 Ekim’de Eskişehir Şehir hastanesi Genel Cerrahi Bölümüne sevk edilmiştir.

İnfazı ertelendi, entübe edildi

İHD de acil kodlu olarak tahliye edilmesi için tekrar başvurular yaptı. Eskişehir’de hastanede yoğun bakımda iken 6 Kasım’da infazı ertelendi ancak artık sağlığı geriye dönülemeyecek evreye gelmişti ve 13 Kasım’da entübe edildi.

Doktor tarafından; kanserin tüm vücuduna yayıldığı, bağışıklık sisteminin çöktüğü, bünyesinin çok zayıf olduğu ve yaşama şansının olmadığı ifade edilmiştir.

Zamanında tedavisi ve tetkikleri yapılmayan, kanser teşhisi konulmayan gerek İzzet Baysal Devlet Hastanesi gerekse Adli Tıp Kurumu tarafından “cezaevinde Kalabilir” şeklinde rapor verilerek tahliyesi engellenen Cemal Tanhan 4 Aralık’ta ne yazık ki yaşam savaşını kaybetti.”

İHD, hasta mahpuslar acilen tahliye edilmesi, yaşam haklarının korunması, sağlığa erişim haklarının sağlanması ve ayrımcı infaz sistemine son verilmesi taleplerini yineledi.