CHP’den emekli zamları teklifi: ‘İşçi ve esnaf emeklilerine de yüzde 30 zam verilsin’
Memur, işçi ve esnaf emeklileri arasındaki zam farkının giderilmesi için kanun teklifi veren CHP, işçi ve esnaf emekli zam oranının, yüzde 30.95’e yükseltilmesini önerdi.
CHP Grup Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç tarafından hazırlanan “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
Dört maddelik kanun teklifi ile işçi ve esnaf emeklilerinin zam oranının, memur emeklileri için hesaplandığı şekliyle yüzde 30.95’e yükseltilmesi, ayrıca emeklilere milli gelir artışından pay verilmesi öngörülüyor.
EMEKLİ AYLIKLARININ YÜZDE 90’I ASGARİ ÜCRETİN ALTINDA
CHP’li milletvekillerince hazırlanan kanun teklifinde emekli zam oranlarının eşitlenmesi önerilirken, teklifin gerekçesinde şu görüşlere yer verildi:
“30-35 yıl çalıştıktan sonra emekli olmaya hak kazanan vatandaşlarımız, ülkenin kötü ekonomik koşulları yüzünden ne yazık ki insanca yaşamalarını sağlayacak bir aylık veya gelir alamamaktadırlar. Yaklaşık 14 milyon emekli, dul ve yetim aylığı alanların yüzde 90’nının aylığı asgari ücretin bile altında kalmaktadır. Yokluk ve açlık sınırının altında yaşam mücadelesi veren, ömrünün geri kalanında refah içinde değil düşük emekli maaşlarıyla yarı aç yarı tok yaşamaya çalıştığı ülkemizde, emekli yurttaşlarımızın onurlu bir yaşam sürdürebilmeleri için gerekli iyileştirmelerin bir an önce yapılması devletin sorumluluğu ve yükümlülüğüdür.”
EMEKLİLER ARASINDA EŞİTLİK SAĞLANSIN
Özellikle son yıllarda satın alma gücü düşen emeklilerin, emekli aylıklarını düzenleyen yasalarda öngörülen artış yöntemlerinin farklılığı nedeniyle de mağdur edildiklerine dikkat çekilen gerekçede,
“Memur emeklilerinin aylıkları her altı ayda bir memur maaş artışı oranında artırılırken, işçi ve esnaf emeklilerine bir önceki altı aylık dönemde gerçekleşen enflasyon oranında artış yapılmaktadır. Özellikle son yıllarda bu nedenle emekli maaşlarındaki artışlarda farklılaşmalar oluyor. 2022 yılı için memur maaşlarına ilişkin zam oranlarında yapılan ek zam nedeniyle memur ve memur emeklilerinin aylıkları 2022 Ocak-Temmuz dönemi için yüzde 30,95 oranında artırılırken, memur emeklileri dışında kalan 11,2 milyon emekli, dul ve yetimin aylığı ise sadece geçmiş 6 aylık enflasyon kadar, yani yüzde 25,5 oranında zamlandı. Yıllık enflasyonun TÜFE’de yüzde 36,08’e, ÜFE’de yüzde 79,89’a çıktığı ve önümüzdeki aylarda da hızla yükseleceği bir dönemde emekli aylıklarının sadece yüzde 25,5 oranında artırılması kabul edilemez. Kanun teklifimizle en azından 2022 yılının ilk altı aylık dönemi için bu ayrımcı uygulamanın ortadan kaldırılması amacıyla işçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin aylık ve gelirlerinin de yüzde 30,95 oranında arttırılması teklif edilmektedir” denildi.
TÜRKİYE BÜYÜYORSA EMEKLİ DE PAYINI ALMALI
Kanun teklifinin gerekçesinde hükümetin ‘ekonomik büyüme’ söylemlerine de atıfta bulunularak, şu ifadelere yer verildi:
“Diğer yandan ekonominin büyüdüğü iddia edilen bir dönemde aylıkların sadece geçmiş enflasyon kadar artırılması emeklilerin artan refahtan pay alamaması, dolayısıyla milli gelirden aldıkları payın yıllar itibariyle küçülmesi anlamına gelmektedir. Refahtan pay alamayan emekli, dul ve yetimlerimiz Anayasamızda yer alan 'Sosyal Devlet' ilkesi gözetilmeden açlık sınırının altında borç içinde yaşamak zorunda bırakılmaktadır. İşçilerin, memurların ve emeklilerin gelirleri son 20 yılda ülkedeki büyümeden zenginleşmeden yeterince pay alamamıştır. Kişi başına GSYH artışı ile karşılaştırıldığında ortalama olarak işçi emeklileri yüzde 22,3, memurlar yüzde 28, memur emeklileri yüzde 41 ve kamu işçileri yüzde 42 oranında geride kalmıştır. Enflasyona paralel gelir artışına hapsolmak emeklilerin göreli olarak yoksullaşması demektir. Bu ise sonuçta büyüme ile artan toplumsal zenginliğin varlıklı sınıflara akmasına seyirci kalmak olur. Bu da sosyal devlet ilkesine aykırıdır. Kanun teklifimizle işçi, esnaf ve çiftçi emeklilerinin aylık ve gelir artışlarında sadece enflasyon oranındaki artışın yanı sıra aynı zamanda aynı dönem için milli gelirdeki artıştan da pay alabilmesine ilişkin düzenleme öngörülmektedir.”